การซื้อขายรถยนต์มือสอง หรือการส่งต่อรถให้คนในครอบครัว จะสมบูรณ์ตามกฎหมายก็ต่อเมื่อมีการ “โอนกรรมสิทธิ์”เปลี่ยนชื่อเจ้าของในเล่มทะเบียนเรียบร้อยแล้ว หลายคนกังวลว่าขั้นตอนนี้จะยุ่งยาก แต่หากเตรียมเอกสารไปครบ คุณสามารถดำเนินการเสร็จได้ภายในครึ่งวัน

รูปแบบการโอนรถ มี 2 แบบ

กระบวนการเปลี่ยนชื่อผู้ถือกรรมสิทธิ์ในรถยนต์จากบุคคลหนึ่งไปยังอีกบุคคลหนึ่ง การทำความเข้าใจรูปแบบการโอนและเตรียมเอกสารให้ถูกต้องจะช่วยให้การดำเนินการราบรื่นและรวดเร็วมากยิ่งขึ้น ปัจจุบัน การโอนรถยนต์มี 2 รูปแบบหลักที่นิยมใช้ คือ การโอนตรง และ การโอนลอย

1. การโอนตรง

การโอนรถแบบตรง คือ การที่ทั้งผู้ซื้อและผู้ขาย (หรือผู้โอนและผู้รับโอน) เดินทางไปพร้อมกัน ณ สำนักงานขนส่ง เพื่อดำเนินการเปลี่ยนชื่อผู้ถือกรรมสิทธิ์ให้เสร็จสิ้นในวันเดียวกัน ถือเป็นวิธีที่ปลอดภัยและโปร่งใสที่สุด

เอกสารที่ต้องเตรียมสำหรับการโอนตรง:

• สมุดคู่มือจดทะเบียนรถ(เล่มทะเบียนรถ): ตัวจริง
• สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน: ของทั้งผู้โอนและผู้รับโอน พร้อมเซ็นรับรองสำเนาถูกต้อง
• สำเนาทะเบียนบ้าน: ของทั้งผู้โอนและผู้รับโอน (บางกรณีอาจใช้)
• สัญญาซื้อขาย/ใบเสร็จรับเงิน/ใบกำกับภาษี: เป็นหลักฐานการซื้อขาย
• แบบคำขอโอนและรับโอน: กรอกข้อมูลให้ครบถ้วนและลงนามโดยผู้โอนและผู้รับโอน
• หนังสือมอบอำนาจ: หากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่สามารถมาดำเนินการได้ด้วยตนเอง พร้อมติดอากรแสตมป์และสำเนาบัตรประชาชนผู้รับมอบอำนาจ

2. การโอนลอย

การโอนลอย เป็นวิธีที่ผู้ขาย (เจ้าของเดิม) ไม่ได้เดินทางไปด้วย แต่จะเซ็นเอกสารมอบอำนาจและเอกสารที่เกี่ยวข้องให้ผู้ซื้อ (เจ้าของใหม่) นำไปดำเนินการโอนด้วยตนเองที่กรมการขนส่งทางบก วิธีนี้เป็นที่นิยมเนื่องจากประหยัดเวลาสำหรับผู้ขาย

เอกสารที่ต้องเตรียมสำหรับการโอนลอย:

• สมุดคู่มือจดทะเบียนรถ(เล่มทะเบียนรถ): ตัวจริง
• หนังสือสัญญาซื้อขาย: ฉบับจริง
• สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน: ของผู้โอน (เจ้าของเดิม) พร้อมเซ็นรับรองสำเนาถูกต้อง (อย่างน้อย 2 ฉบับ) และของผู้รับโอน

การโอนรถยนต์มีค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้อง ซึ่งประกอบด้วยค่าธรรมเนียมต่างๆ ที่ทางกรมการขนส่งทางบกกำหนดไว้ ดังนี้

• ค่าคำขอ: 5 บาท
• ค่าธรรมเนียมการโอนรถยนต์: 100 บาท
• ค่าอากรแสตมป์: คิดเป็น 0.5% ของราคาประเมินรถ หรือ 500 บาทต่อราคาประเมินทุก 100,000 บาท (บางแหล่งระบุ 50 บาท ต่อราคาประเมิน 10,000 บาท ซึ่งมีค่าเท่ากัน)
• ค่าตรวจสภาพรถ: ประมาณ 50 บาท (โดยเฉพาะรถที่มีอายุเกิน 7 ปี) หรือบางแหล่งระบุประมาณ 200-300 บาท
• ค่าเปลี่ยนป้ายทะเบียน: 200 บาท (หากต้องการเปลี่ยนป้ายทะเบียนใหม่)
• ค่าเปลี่ยนเล่มทะเบียน: 100 บาท (กรณีเล่มทะเบียนเก่า ชำรุด หรือต้องการเปลี่ยนใหม่)

ขั้นตอนการโอนรถที่สำนักงานขนส่ง

การโอนรถยนต์ที่สำนักงานขนส่งเป็นกระบวนการที่ต้องเตรียมเอกสารให้ครบถ้วนและดำเนินการตามขั้นตอนต่อไปนี้ เพื่อเปลี่ยนชื่อเจ้าของรถอย่างถูกต้องตามกฎหมาย ซึ่งสามารถทำได้ทั้งแบบไปด้วยกัน (โอนตรง) หรือแบบเซ็นเอกสารมอบอำนาจ (โอนลอย)

ขั้นตอนหลักในการโอนรถที่สำนักงานขนส่ง

1.เตรียมเอกสารให้พร้อม

• ก่อนเดินทางไปสำนักงานขนส่ง ควรตรวจสอบและเตรียมเอกสารให้ครบถ้วน เช่น
• สมุดคู่มือจดทะเบียนรถ (เล่มทะเบียนตัวจริง)
• บัตรประชาชนของทั้งผู้โอนและผู้รับโอน
• สำเนาทะเบียนบ้านของทั้งสองฝ่าย
• สัญญาซื้อขาย/ใบเสร็จรับเงิน
• แบบคำขอโอนและรับโอน (ดาวน์โหลดและกรอกล่วงหน้า)
• หนังสือมอบอำนาจ (ถ้ามี)
• เอกสารอื่น ๆ ตามกรณี เช่น เอกสารรับมรดก

2.เข้าสำนักงานขนส่ง

• ไปที่สำนักงานขนส่งในพื้นที่ที่จดทะเบียนรถไว้
• แจ้งเจ้าหน้าที่ว่าต้องการดำเนินการโอนรถ

3. ยื่นเอกสารและชำระค่าธรรมเนียม

• ยื่นเอกสารให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบความครบถ้วน
• ชำระค่าธรรมเนียมตามที่กำหนด เช่น ค่าธรรมเนียมการโอน ค่าธรรมเนียมออกเล่มใหม่ ค่าตรวจสภาพรถ ฯลฯ

4. ตรวจสอบและรับเอกสาร

• เจ้าหน้าที่จะตรวจสอบความถูกต้องของเอกสาร
• อาจมีการตรวจสภาพรถในบางกรณี
• รับใบเสร็จรับเงินและเอกสารต่าง ๆ

5. รอรับเล่มทะเบียนใหม่

• หากทุกอย่างเรียบร้อย ทางสำนักงานจะดำเนินการเปลี่ยนชื่อในทะเบียน
• ใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์ (ขึ้นอยู่กับพื้นที่) สามารถมารับเล่มทะเบียนฉบับใหม่ที่มีชื่อผู้รับโอน

6. ตรวจสอบและรับเอกสาร

• เมื่อได้รับเล่มทะเบียนใหม่ ควรตรวจสอบข้อมูลให้ถูกต้อง เก็บรักษาเอกสารให้ดี

ข้อแนะนำเพิ่มเติม

ควรตรวจสอบเอกสารให้ครบถ้วนและถูกต้องก่อนเดินทาง เพื่อป้องกันการเสียเวลาในกรณีใช้หนังสือมอบอำนาจ ควรแนบสำเนาบัตรประชาชนของผู้มอบอำนาจด้วย ควรสำรองค่าใช้จ่ายล่วงหน้าและเตรียมเงินสดหรือบัตรเดบิต/เครดิตตามที่สำนักงานขนส่งกำหนด

ขอขอบคุณข้อมูลอ้างอิง: กรมการขนส่งทางบก (Department of Land Transport)